Een flinke stomp op de borstkas geven om zo het hart weer op gang te brengen bij een hartstilstand, werkt dat? Ja en nee.
De ‘precordiale stomp’ is niet zomaar iets wat in Hollywood bedacht is, maar wat daadwerkelijk tot een aantal jaar geleden werd geadviseerd. Wanneer je getuige was van een hartstilstand (circulatiestilstand) werd een klap op de borstkas gegeven in de hoop daarmee het hart weer op gang te brengen.
Het idee achter de precordiale stomp is dat wanneer je een spier mechanisch (dus onder invloed van een uitwendige kracht) prikkelt, hij kan samentrekken. Wanneer er sprake is van ventrikelfibrilleren (VF) of ventrikeltachycardie (VT) kan dit daadwerkelijk werken. Echter, moet je het dan zien gebeuren en binnen enkele seconden uitvoeren anders heb je je kans gemist. Omdat we als EHBO-er eerst het bewustzijn controleren, dan 112 bellen, dan de luchtweg vrijmaken en dan 10 seconden de ademhaling controleren heb je het moment waarop dit zou kunnen werken gemist. Het wordt daarom in de EHBO niet meer aangeleerd.
Baat het niet dan schaadt het niet?
Maar stel nou dat je iemand ziet omvallen, ziet gaspen en je hebt geen directe toegang tot een AED, kan je het dan niet toch beter proberen? Het antwoord daarom is nee. Wanneer je de stomp geeft en de hartspier trekt samen, dan wordt er veel zuurstof gebruikt en als er iets is wat we willen voorkomen dan is het zuurstofgebrek in het hart.
Bovendien kun je als EHBO-er niet het verschil bepalen tussen verschillende vormen van circulatiestilstand. In de praktijk heeft de precordiale stomp daarom alleen zin als een patiënt aan de monitor (ECG) VF /VT krijgt.